مدیر آب، خاک و امور فنی مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان در گفتگو با الوند:
سیستم تلفیقی برای آبیاری تعریف کرده‌ایم
مهندس ابراهیم فرامرزی موحد مدیر آب، خاک و امور فنی مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در مورد حوزه مدیریتی خود گفت: مدیریت آب، خاک و امور فنی مهندسی زیرمجوعه‌ایی از سازمان جهاد کشاورزی است. در بخش کشاورزی مدیریت و تا حدودی انتفال آب، شبکه های اصلی زیر سدها، زیر پروژه‌های اصلی، شبکه ۱ و ۲ نهر شعبان، شبکه‌های داخل مزارع از اقدامات انجام شده این بخش است و خاطر نشان کرد که نهر شعبان تنها نهر ملی است.
مدیر آب، خاک و امور فنی مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در مورد پتانسیل‌سنجی اظهار داشت: در سال‌هایی که تغییرات اقلیمی، افزایش دما و تبخیر به این شدت نبود، پتانسل‌سنجی انجام شد و مشخص شد که می‌توان نزدیک به ۷۰هزار هکتار از اراضی استان استفاده کرد و در بیش از ۱۴۷ هزار هکتار که ۹۰ درصد آنها از اراضی مستعد هستند آبیاری انجام شد. با مشکل به‌روز‌رسانی سامانه‌ها روبه رو هستیم و دولت باید مبلغ مورد نظر برای این کار را تامین کند. در دستورالعمل‌ها آمده است؛ اراضی که آبیاری نوین در آنها انجام نشده در اولویت قرار گیرند، اما اگر طرح‌هایی را که راندمان پایین دارند را اجرا کنیم، بهتر است.
وی اضافه کرد: در تلاش هستیم تا بتوانیم طرح‌هایی که در گذشته انجام شده، بازسازی کرده و آبیاری «میکرو» و بارانی انجام شود. مشاوران مربوطه براساس حق آبه، الگوی کشت، تعداد بهره‌برداران و خردبودن اراضی برای طراحی سیستم‌های آبیاری به کشاورزان کمک می‌کنند. ما در دو، سه سال اخیر سیستمی تلفیقی تعریف کردیم؛ اگر در بعضی از اراضی آبیاری بارانی انجام می‌شد در بخشی دیگر نیز آبیاری قطره ای انجام دادیم. افزایش قیمت مواد اولیه و لوله، لوازم و اتصالات که بار مالی مضاعفی را برای کشاورزان در پی داشته از مشکلات این طرح است که سبب شد تا کشاورزان از این طرح استقبال نکنند.
مهندس ابراهیم فرامرزی موحد در مورد هزینه‌های آبیاری گفت: در آبیاری بارانی یا کلاسیک، لوله‌ها در عمق یک متری زمین نصب می‌شوند و عملیات کاشت، داشت و برداشت بر روی زمین انجام می‌گیرد. بیشتر میزان کمک بلاعوض دولت برای یک هکتار؛ در سیستم آبیاری کم فشار ۴٫۵ میلیون تومان، بارانی ۶٫۵ میلیون و قطره ای ۱۰ میلیون تومان است که این مبلغ کافی نیست. علی‌رغم این مشکلات، کشاورزان استان همدان مشارکت خوبی داشتند و این طرح‌ها را اجرا شد. استان همدان هر سال از سهمیه اقتصاد مقاومتی جلوتر است. پارسال اقتصاد مقاومتی در حدود ۸۴۰۰ هکتار بود، اما در استان همدان ۱۲ هزار هکتار انجام شد. آبیاری مجموع اراضی در اقصاد مقاومتی ۱۴۷ هزار هکتار بود.
فرامرزی موحد با اشاره به مشکل طراحی سیستم آبیاری باغات استان خاطرنشان کرد: باغات قدیمی شکل هندسی مناسبی ندارند، به درستی کشت نشدند. طراحی آبیاری قطره‌ای در این اراضی مشکل است. آبیاری کم فشار در اراضی انجام می‌شود و بالغ بر ۳ و یا ۴ هزار هکتار در این دو سال آبیاری کم فشار انجام شده و باغات استان نجات یافته‌اند. کشاورزان نیز از این طرح استقبال کردند.
مدیر آب، خاک و امور فنی مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در مورد قنوات استان گفت: در زمینه تامین آب و قنوات کار‌های بسیار خوبی انجام شده است. بالغ بر ۲۰۰ رشته قنات از محل اعتبارات ۹۶ در دست اقدام است که ۲ میلیارد و ۹۰۰ میلیون اعتبار ملی بود. هدف این است که سالی ۲۰ کیلومتر قنات در استان لایه‌روبی شود. مجموع آب صرفه جویی شده در سال گذشته با اجرای آبیاری تحت فشار ، تجهیز و نوسازی اراضی، تولید و احداث راه های دسترسی، کانال های آبیاری عمومی و شبکه آبیاری نهر شعبان و طرح‌های کوچک تامین آب حدود ۴۰ میلیون متر مکعب بود.
وی ادامه داد: امسال نیز ۸۵۰۰ هکتار از اراضی آبیاری انجام خواهد شد؛ در همین نیمه اول سال بالغ بر ۵ هزار هکتار طرح در دست اجرا و تمام شده داریم و تنها مشکلی که با آن روبه رو هستیم، افرایش قیمت است. در برنامه ۹۷ قرار است در ۵۷۰ هکتار تجهیز و نوسازی، ۳۰ کیلومتر کانال و ۲۰ کیلومتر جاده دسترسی به مزارع انجام، ۵۰ رشته قنات احیا و ۲۳۰ هکتار در شبکه فرعی نهر شعبان کار خواهیم کرد.
طرح جامع خاک
ابراهیم فرامرزی موحد در مورد طرح جامع خاک گفت: با توجه به طرح جامع خاک قرار است اداره خاک جدا تاسیس شود. هم اکنون اعتباری برای خاک نداریم اما مطالعات اجمالی تفضیلی در رده‌های مختلف در خاک‌های حاصل‌خیز استان انجام گرفته و خاک‌ها رده‌بندی شدند.
وی اضافه کرد: خاک‌ورزی حفاظتی، توزیع کودهای حیوانی و اقداماتی دیگر در حال انجام است و بالغ بر ۲۰۰ هزار هکتار خاک مستعد در استان همدان موجود است.
حسن حنیفه
خبرنگار
هفته نامه خبری الوند