اعضای شورای شهر:
یک بار بنشینیم و بافت تاریخی را تعیین تکلیف کنیم
بادامی‌نجات: نظر من این است که ما باید از لحاظ ضوابط به نقطه مشترکی بین شهرداری و میراث فرهنگی برسیم و به آن عمل کنیم. مسلما شهرداری نمی‌تواند خلاف ضوابط مجوز صادر کند. این اتفاقات هم به‌خاطر نبود هماهنگی بین شهرداری و میراث فرهنگی است.
صفری‌افلاکی: همدان باید افقی رشد می‌کرد، اما رشد عمودی آن یک حقوق کاذب برای شهروندان ایجاد کرده و حالا به یک معضل تبدیل شده است. شهروند می‌خواهد به ملک خود ارتفاع بدهد و برخی مدیران هم برای این‌که با شهروندان در نیفتند و گاهی تصور خدمت دارند، از این موضوع حمایت می‌کنند. این یک نگاه خرد به میراث فرهنگی است.
*روشنک کاظمی
به نظر می‌رسد حفظ حقوق مالکانه بهانه‌ای است برای این‌که مدیران از زیر بار مسئولیت حفظ بافت تاریخی شانه خالی کنند. وگرنه در تمام دنیا، ساکنان در بافت‌های تاریخی، محدودیت‌ها را درک می‌کنند و به این نتیجه رسیده‌اند که برای زندگی در بافت تاریخی باید بها پرداخت. در شهری مانند همدان که قالب بافت شهری آن تاریخی است و بخشی از این بافت در فهرست ثبت آثار جهانی قرار گرفته هم شهروندان باید به این درک برسند که برای حفظ این بافت باید هزینه بدهند. در مقابل مسئولان برای حفظ حقوق مالکانه آن‌ها تشویق‌ها و تسهیلاتی در نظر بگیرند.
اعضای شورای شهر ششم به عنوان نمایندگان شهروندان در پارلمان شهری که بعضی از آن‌ها با شعار حفظ بافت تاریخی و محیط زیست و مانند این به شورای شهر رسیدند، حالا در برابر تخریب‌های بافت تاریخی سکوت کرده‌اند و حقوق مالکانه را بهانه می‌کنند.
بدون برنامه
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری، مالی و گردشگری شورای شهر با تأکید بر این‌که شهرداری در برابر قانون مجوز صادر می‌کند، توضیح می‌دهد: ما باید مراحل قانونی طرح مورد نظر را طی کرده و به شهرداری بگوئیم در برابر قانون به این ترتیب عمل کند. ما می‌گوئیم شهرداری نباید این کار را انجام بدهد یا باید آن‌کار را انجام بدهد، اما هیچ برنامه‌ای هم برای آن نداریم. در حال حاضر شهرداری طبق قانون، در جاهایی که میراث فرهنگی ثبت یا ممنوعیت ایجاد و طرحی را تعریف کرده و گفته این مقدار و به این متراژ می‌توانید ساخت‌وساز کنید، عمل می‌کند.
«حمید بادامی‌نجات» با تأکید بر این‌که اگر شهرداری مغایر ضوابطی که از چند سال پیش وجود دارد، عمل کند، خلاف است، می‌افزاید: در صورتی که شهرداری هم ضابطه درست و قابل قبولی ندارد، نمی‌توانیم از شهرداری انتقاد کنیم. شهرداری می‌گوید ما خلاف ضوابط عمل نمی‌کنیم، از طرفی میراث فرهنگی می‌گوید مشکل ما بناهایی است که ساخته شده و مجوز آن‌را شهرداری می‌دهد و دلیل آن درآمدزایی است.
حقوق مالکانه
وی ادامه می‌دهد: درآمد شهرداری از صدور مجوز در رینگ مرکزی آن‌قدر کم، شاید بتوان گفت ۰/۰۵ درصد از کل درآمد شهرداری و حتی شاید هم کمتر است که نمی‌توان شهرداری را به درآمدزایی از تخریب بافت تاریخی متهم کرد. شهرداری روی هم ۲ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان درآمد سالانه دارد که شاید کلا ۱۰ میلیارد تومان آن از صدور پروانه در بافت تاریخی باشد. با این حساب ما نمی‌توانیم بگوئیم آن‌جا برای شهرداری درآمدزایی دارد، واقعا هم ندارد، اما آن منطقه ساکنان و شهروندانی دارد و بالاخره آن‌ها هم به دنبال حق و حقوق خود هستند و نمی‌توانیم از حقوق آن‌ها چشم‌پوشی کنیم.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری، مالی و گردشگری شورای شهر با بیان این‌که ما طرفدار حفظ بافت مرکزی هستیم، ادامه می‌دهد: مشکل ما این است که هیچ وقت کنار هم دور یک میز ننشستیم تا درباره مسائل گفتوگو کنیم. در هر موضوعی با کاغذ با یکدیگر کار کرده‌ایم. یک نامه ما زدیم، یک نامه آن‌ها و این کار درست نیست. ما برای حل مشکلات و پیداکردن راه‌حل باید دور یک میز بشینیم و ضابطه‌ای که می‌فرمایند را بیاوریم و ببینیم شهرداری طبق قانون عمل می‌کند یا خیر.
وی ادامه می‌دهد: مسئله این است که آن ضابطه باید از مرجع تصویبی خودش عبور کند و به نظر من بهترین مرجع معاونت امور عمرانی استانداری است و یک جلسه‌ای بگذارد تا ما هم مطالبه و تعیین و تکلیف کنیم.
اهمیت بافت تاریخی برای شورا
بادامی‌نجات می‌گوید: نه میراث فرهنگی می‌خواهد مردم را اذیت کند نه شهرداری. شورای شهر هم که نمی‌خواهد بافت تاریخی از بین برود. ما امروز به دنبال خرید خانه های تاریخی و بازسازی آن‌ها و در مقابل به دنبال کمک به ثبت جهانی هستیم. پس تاریخ این شهر مد نظر ما هم هست و نمی‌توانیم بگوئیم ما می‌خواهیم این بافت تاریخی را از بین ببریم.
وی توضیح می‌دهد: نظر من این است که ما باید از لحاظ ضوابط به نقطه مشترکی بین شهرداری و میراث فرهنگی برسیم و به آن عمل کنیم. مسلما شهرداری نمی‌تواند خلاف ضوابط مجوز صادر کند. این اتفاقات هم به‌خاطر نبود هماهنگی بین شهرداری و میراث فرهنگی است.
بادامی‌نجات در مورد ثبت جهانی هگمتانه می‌گوید: در جدیدترین جلسه‌ای که داشته‌ایم، شهرداری هم پای کار آمده و به میراث فرهنگی از لحاظ سازمان‌دهی، جداره‌سازی و خرید خانه‌های تاریخی کمک می‌کند. به طور مثال؛ پیمانکار کوچه آخوند را گرفته و شروع به کار کرده تا خانه پوستی‌زاده تا خیابان باباطاهر را کف‌سازی و پیاده‌راه کند و کارهایی از این قبیل با هزینه بالا در حال انجام است.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری، مالی و گردشگری شورای شهر تأکید می‌کند: راه‌حل فقط گفتوگو است و پیشنهاد من این است که معاونت استانداری این کار را انجام دهد و باهم این ضابطه را جمع‌بندی کرده و ارائه دهند و تصویب شود و همه طبق آن ضابطه عمل کنند. بزرگ‌ترین مشکل ما ناهماهنگی بین شهرداری و میراث فرهنگی است و اگر این موضوع حل شود دیگر شاهد این مشکلات نخواهیم بود.
نظرات مختلف
نائب رئیس شورای شهر نیز می‌گوید: در شورای شهر همدان دو نظر درباره بافت تاریخی وجود دارد؛ یک گروه معتقدند باید حقوق مالکانه را به رسمیت بشناسیم و اجازه دهیم شهروندانی که در بافت تاریخی ساکن هستند تا جای ممکن ساخت‌وساز کنند و حداقل محدودیت‌ها را برای آن‌ها در نظر بگیریم که به‌نظر من این بیشتر به نفع برج‌سازان و انبوه‌سازان است تا شهروندان عادی. گروه دیگر معتقدند حقوق مالکانه آن‌قدر وسیع و مطلق نیست که بخواهد مسئولیت اجتماعی را نپذیرد که بنده از گروه دوم هستم و معتقدم ضوابط باید به‌صورت حداکثری اعمال شود.
«ناصر صفری افلاکی» ادامه می‌دهد: ساکنان در بافت تاریخی می‌توانند تا دو طبقه و نیم بسازند و همین کافی است و به‌رسمیت‌شناختن حقوق مالکانه محسوب می‌شود. حفظ ارزش‌ها که حفظ بافت تاریخی نیز بخشی از آن است، مهم‌تر است و می‌توان با درنظرگرفتن زمین معوض یا بعضی تشویق‌ها و تسهیلات، مالکان را هم راضی کرد.
وی می‌افزاید: همدان باید افقی رشد می‌کرد، اما رشد عمودی آن یک حقوق کاذب برای شهروندان ایجاد کرده و حالا به یک معضل تبدیل شده است. شهروند می‌خواهد به ملک خود ارتفاع بدهد و برخی مدیران هم برای این‌که با شهروندان در نیفتند و گاهی تصور خدمت دارند، از این موضوع حمایت می‌کنند. این یک نگاه خرد به میراث فرهنگی است.
صفری افلاکی تأکید می‌کند: اگر به‌دنبال ثبت جهانی هستیم، باید نگاه کلان‌تری باشیم. دوستان ما باید به یک جمع‌بندی در این زمینه برسند و طبق آن عمل کنند.