فضای هنری شهر
*فرزانه سروندی
*هنرمند و مدرس دانشگاه
تصور عمومی چنین است که هنرمندان انسانهای با ذوق و قریحهای هستند، که روحیه لطیفی دارند و به همین دلیل به نظر میرسد به دور از دغدغههای متداول در بین افراد جامعه گوشهای مینشینند و با ابزار ساده مثل یک بوم و چند رنگ دنیای جدیدی را با بازنمایی از طبیعت یا پرتره اشخاص میسازند و از دنیا لذت میبرند.
حال آنکه این هنرمندان ظریفاندیش هستند که با درک هوشمندانه خود براساس نوسانات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، برجهای فرهنگی جامعه را میسازند و در حقیقت با خلق آثار آنها، انتقال تاریخ از نسلی به نسل دیگر با نوع نگرش و اندیشههای تأثیرگذارشان براساس مهارتهای تکنیکی صورت میپذیرد.
اگرچه در خلق و آفرینش یک اثر هنری تجسمی، عواملی نظیر مواد و مصالح و تکنیک ساخت که از آن به شیوه و مهارتهای فنی تعبیر میکنیم، باید در بالاترین و بهترین شکل خود ارائه شده باشد، اما تفاوت در سبکها و تکنیکها بیانگر نگرشها، ارزشها و عقاید گوناگون هنرمندان است، که این نیز از ویژگیهای مثبت هنر نقاشی است که سلایق مختلف جامعه را در بر میگیرد.
با این همه، تأکید بیش از حد بر این مهارتها را نیز میتوان نوعی تعصب شمرد و ممکن است عملا مفاهیم ارزشمند معنوی نهفته در آثار هنری از دیده پنهان بماند. (منظور تفاوت هنر سنتی و هنر معاصر در نزد افراد است)؛ بنابراین حمایت و مراقبت از احوالات هنرمندان جامعه همواره ضروری است؛ چراکه فرهنگ یک جامعه هویت اصلی آن جامعه را در بر دارد.
با این نگرش خلق آثار متفاوتی که در یک زمان و منطقه جغرافیایی رخ میدهد بیانگر احوالات افراد آن جامعه نیز است. خوشبختانه بهرغم وجود مشکلاتی بسیار در مسائل فرهنگی، اجتماعی و فشارهای روحی افراد، به لحاظ شرایط اقتصادی موجود، شهر همدان هنرمندان بسیار فرهیخته و توانمندی را در خود پرورش داده، که جمعیت ارزشمندشان رو به افزون است و با جرئت و افتخار میتوان آنها را در یک فهرست بلند بالا قرار داد.
در گذشته با ذکر نام چند هنرمند بزرگ و پیشکسوت هنر نقاشی در این شهر شناخته میشد، که احتمال از قلم افتادن نام برخی از اساتید بزرگ دیگر نیز وجود داشت، اما اکنون به همت و کوشش اساتید و پژوهشگران برجستهای همچون دکتر «حسین اردلانی» که به همین منظور کتابی را در جهت معرفی هنرمندان نقاش همدان نوشتهاند که به گفته ایشان نوعی ادای دین به جامعه هنری شهر همدان بوده، از ذکر نام افراد در این نوشتار پرهیز میکنم و اختصاصا موضوع را به خبرهای نسبتا خوبی که چند وقتی است در فضای هنری شهر به جریان افتاده معطوف میکنم.
همانطور که ذکر شد فعالیتهای فرهنگی حاصل دغدغهمندی و حساسیتهای هنرمندان این شهر در ارتقای کیفیت آثار هنری در جامعه هنرمندان تجسمی است. سالهای زیادی است که دانشگاههای همدان پذیرای رشتههای هنرهای تجسمی در شاخههای مختلف هستند و طبعا اساتید و دانشجویان به عنوان نمایندگان اصلی این رشتهها، به رشد و پیشرفت فرهنگ، هنر و تاثیرات اجتماعی شهر کمک کردهاند. در این میان انجمن هنرهای تجسمی همدان با برنامهریزی و اجرا در جهت یکپارچه کردن این فعالیتها و آشنایی و معاشرت هنرمندان در یک بستر سالم و مناسب، لزوم تخصیص امکانات، فضاها و زمان لازم به این قشر از جامعه را به مسئولان یادآوری میکند.
با برگزاری نشستهای تخصصی، ورکشاپها، جلسات نقد و بررسی آثار و پرسش و پاسخ و برگزاری نمایشگاهها که خوشبختانه با استقبال فراوان جامعه هنری روبهرو شده است تلاش ما و همکاران در انجمن هنرهای تجسمی است که بتوانیم رسم سه شنبههای فرهنگی را در گوشهای از این شهر به اجرا درآوریم. امیدوارم هر روز شاهد برگزاری بهتر این برنامهها با همکاری مسئولان اداره فرهنگ و ارشاد باشیم. برگزاری این برنامهها اگرچه کار آسانی نیست و بار اصلی آن بر دوش هنرمندان و اساتید این شهر است، اما باعث ایجاد فضای پرنشاط در فضای فرهنگی شهر خواهد بود.