موافقان و مخالفان ثبت جهانی

*فاطمه کاظمی

*خبرنگار

از زمانی‌که موضوع ثبت جهانی هگمتانه بیشتر از قبل بر سر زبان‌ها افتاده است، یک جمله‌ای را از برخی از مدیران و مسئولین  می‌شنویم. این‌که: «کسبه و بازاریان خیابان اکباتان از ثبت جهانی هگمتانه ناراضی بوده و معترض هستند».

به سراغ کسبه این خیابان رفتیم تا بدانیم آیا آن‌ها نسبت به این موضوع اطلاع دارند و می‌دانند ثبت جهانی هگمتانه تأثیری بر همدان و بازاریان دارد که مخالف یا موافق ثبت جهانی هگمتانه باشند. در این گزارش متوجه شدیم که کسبه با ثبت‌ جهانی هگمتانه مخالف نیستند اما تعداد معدودی نگران منافع شخصی خود هستند که ممکن است به ناحق از بین برود.

دغدغه بازاریان

از آقای اخوان یک پارچه‌فروش است، می‌پرسم چقدر از موضوع ثبت جهانی هگمتانه اطلاع دارید و وی پاسخ می‌دهد: حدود یک ماهی است که اطلاع پیدا کردم که بازارهای سنتی همدان و هگمتانه قرار است که ثبت جهانی شوند. این کار خوب است، اما دغدغه بازاریان این است که بازار و ملک را از دست کسبه بگیرند. بیشتر بازاریان فکر می‌کنند که با ثبت جهانی هگمتاته اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صاحب این خیابان و بازار شود. همه افراد به ثبت جهانی هگمتانه راضی هستند، اما به شرطی که کسب‌وکارشان رونق پیدا کند.

به او می‌گویم پس شما مخالف ثبت جهانی هگمتانه نیستید و می‌خواهید که با ثبت جهانی بازاریان نیز دیده شوند و او سخنانم را تائید می‌کند و می‌گوید: کارهای زیربنایی و ساخت‌و‌ساز باید انجام شود و ما حاضر هستیم که همکاری کنیم.

توسعه فرهنگ

از «محسن خلیلیان» می‌پرسم شما به عنوان یک بازاری که در این خیابان مغازه دارید و کسبه محسوب می‌شوید با ثبت جهانی هگمتانه موافق هستید یا مخالف؟ وی رضایت صد درصدی خود را با این اتفاق اعلام می‌کند و می‌گوید: چراکه رونق اقتصادی را به همراه دارد، فرهنگ شهر ما توسعه پیدا می‌کند و اگر گردشگر به این‌جا بیاید و به مبدا خود بازگردد و از فرهنگ شهر همدان و ایران سخن بگوید برای ما کافی است.

ورود گردشگر و رونق کسب‌وکار

«عبدالخالق رسولی» نیز اشاره می‌کند: به این موضوع اشراف داریم که با  ثبت جهانی همگمتانه مردم دنیا اطلاع پیدا می‌کنند که در همدان یک بازار سنتی وجود دارد که مورد توجه همه قرار دارد.

به او می‌گویم می‌دانید که ثبت جهانی هگمتانه چه مزایایی دارد؟ در پاسخ می‌گوید: ورود گردشگر به همدان بیشتر شده و قطعا گردشگر از این بازار بیشتر بازدید کرده و به دلار هزینه می‌کند که برای ما موقعیت خوبی فراهم می‌کند. موافق با ثبت جهانی هگمتانه هستم؛ چراکه در کسب و کار ما رونق ایجاد می‌کند و زندگی ما بهتر می‌شود‌.

به او می‌گویم برخی از بازاریان مخالف ثبت جهانی هگمتانه هستند، چون به اشتباه تصور می‌کنند اگر این‌جا ثبت جهانی شود، قیمت املاک آن‌ها پائین می‌آید و یا دولت صاحب ملک آن‌ها می‌شود. نظر شما در این مورد جیست؟ وی می‌گوید: با توجه به این‌که در رسانه‌ها می‌بینیم که از بازاریان قدیمی تمجید و تشکر می‌کنند این اتفاق خوبی است.

اول زیرساخت‌ها را درست کنید

از یک دوچرخه‌فروش سوال می‌پرسم که اظهار می‌کند: با چه معیاری ثبت جهانی هگمتانه قرار انجام شود؟ ابتدا باید این بازار را درست و از معتادان متجاهر ساکن این‌جا پاک‌سازی کنند تا موقع ورود گردشگر به این مکان با این افراد مواجه نشوند. یک عده دست‌فروش و افراد بدون خانمان در کنار این خیابان ساکن هستند. در کدام کشور در کنار آثار باستانی افراد متجاهر ساکن است؟ ما مخالف نیستیم اما باید اول پاک‌سازی و بعد ثبت جهانی شود.

با ثبت جهانی ورود دلار به کشور بیشتر می‌شود

«فتح‌الله بیات» فرش فروش از ثبت جهانی هگمتانه بی‌اطلاع است، اما می‌گوید دو سال قبل یکسری افراد گفتند که قرار است که هگمتانه ثبت جهانی شود. به اعتقاد بنده فردی که قرار است برای ثبت جهانی هگمتانه تلاش کند یک وطن‌پرست واقعی است و قدم خوبی را برای شهر همدان برداشته است. این بازار باید قبلا در یونسکو ثبت جهانی می‌شده است، نه این‌که اکنون این اتفاق بیفتد، اما همان‌طور که می‌گویند ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است، الان هم این ثبت اتفاق خوبی است.

به اموال کسبه ضرر نزنید

یکی از لوازم خانگی فروشان بیان می‌کند: قرار است این بازار و این مکان را ثبت جهانی کنند. ابتدا چند تا از ایستگا‌های این‌جا برداشتند و بعد چند پارکینگ را در این مکان بستند. دور یکسری از مغازه‌ها را برای ثبت جهانی قرار است نرده نصب کنند. اگر قرار است ثبت جهانی شود چرا به درآمد و اموال مردم با این وضع اقتصادی ضرر می‌رسانند.

میراث گرانبها

از «اسدالله بیات» سوال می‌کنم در رابطه با ثبت جهانی هگمتانه چیزی می‌دانید؟ وی تأکید می‌کند: این آثار باید ثبت جهانی شود. بنده با ثبت حهانی کاملا موافقم. اگر فقط قسمتی از این تپه ثبت جهانی شود تاریخ کل دنیا زیرو رو می‌شود. تپه هگمتانه تنها خاک نیست و میراث گران‌بهایی برای ما محسوب می‌شود. اگر ثبت جهانی شود و ما عقاید خود را کنار بگذاریم و با جهان پیش برویم گردشگر از نفت و بنزین درآمد بیشتری را برای ما به ارمغان می‌آورد. اگر شما به لندن سفر کنید دو برابر تهران است و در طول ۲۴ ساعت اتوبوس خط واحد در حال ارائه خدمات است که شما می‌بینید تمام ساختمان‌ها دو یا سه طبقه است و بیشتر از این نیست و همه ساختمان‌ها از یک سنگ استفاده شده است. گردشگر جذب آن‌ها می‌شود و درآمد آن از نفت و گاز ما زیاد‌تر است.

اتفاق خوب

از «شکرالله بیات» می‌پرسم شما به عنوان کسبه خیابان اکباتان از ثبت جهانی هگمتانه راضی هستید و آیا در زندگی بازاریان تأثیر مثبت دارد یا منفی؟ وی می‌گوید: به دلیل این‌که با ثبت جهانی گردشگر وارد استان می‌شود و دنیا با این بازار آشنا می‌شود تاثیر مثبت و بازتاب خوبی را در جهان دارد. همدان یکی از شهرهای قدیمی ایران و دارای قدمت بالایی است. افراد در کشورهای مختلف سفیر هستند و به کشورهای مختلف سفر می‌کنند، وقتی به ایران و همدان بیابند حرف‌های زیادی برای گفتن خواهند داشت. هم از نظر اقتصادی و هم از نظر فرهنگی جنبه مثبت دارد. اگر ثبت جهانی شود بسیار ارزشمند است. در کل ثبت جهانی برای، کسبه، شهر همدان و عکس‌العمل جهانی اتفاق خوبی است.

فقط به فکر بودجه هستند

یک خواروبار فروش هم بیان می‌کند: در بسیاری از مناطق ملکی که ده میلیون تومان بوده در حال حاضر صد میلیون تومان شده است، اما در خیابان اکباتان این اتفاق نیفتاده و توجهی به آن نشده است. مدیران فقط به فکر گرفتن بودجه هستند و وقتی بودجه را گرفتند، کاری از پیش نمی‌برند.

مسئولانه

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان می‌گوید: در بررسی پرونده ثبت جهانی هگمتانه، سابقه تاریخی، مدیریت، تداوم زندگی اجتماعی و اقتصادی، نوع معماری، نوع طراحی شهری و مانند این، گزینه‌هایی هستند که مورد ارزیابی کارشناسان یونسکو قرار خواهد گرفت. محدوده بازار، شکل کاروانسراها، نحوه حفظ و نگهداری از آن‌ها و زنده‌بودن این بازار هم جزو مولفه‌ها خواهد بود. یکی از دیگر از مولفه‌های مهم جریان زندگی اجتماعی و اقتصادی ساکنان و کسبه این محدوده است.

«محسن معصوم‌علیزاده» تأکید می‌کند: این‌که کسبه فکر می‌کنند اگر میراث فرهنگی یا شهرداری، در حال انجام یک اقدام مرمتی است، پس تملک املاک را نیز خواهد گرفت، را کاملا رد می‌کنم. همه هدف ما این است که با هزینه‌هایی که انجام می‌دهد، داشته‌های تاریخی و میراثی را مرمت کند تا برای انتقال به نسل آینده حفظ شود. ما درصدد حفظ تاریخ این شهر از سبک معماری گرفته تا بناها و زندگی اجتماعی آن حفظ شود. حالا ممکن است مرمت‌گران ما به این نتیجه برسند که اقدامات مرمتی در این محوطه انجام دهند که هیچ منافاتی با ادامه کسب‌وکار و مباحث مالکیتی کسبه ندارد.

به معصوم‌علیزاده می‌گویم مدیران باید با کسبه به گفت‌وگوی رو در رو بنشینند که با تأیید این موضوع توضیح می‌دهد: از امروز جلسات اقناع‌سازی کسبه را در کاروانسراهای بازار آغاز می‌کنیم تا کارشناسان و اعضای تشکل‌های غیردولتی با کسبه صحبت کنند و صفر تا صد ثبت جهانی را برای آن‌ها توضیح دهند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان تأکید می‌کند: اگر هگمتانه ثبت جهانی شود، ایران جزو ده کشور برتر دنیا خواهد بود که دارای بیشترین آثار ثبت جهانی است. با ۲۴ اثر ثبت جهانی که ایران دارد، ثبت جهانی هگمتانه جایگاه ایران را تثبیت خواهد کرد. همدان در سایت یونسکو معرفی خواهد شد و گردشگران خارجی را به همدان خواهد کشاند که موجب رونق اقتصادی بازار و کسب‌وکار خواهد شد. همه مدیران، دستگاه‌ها و ارگان‌ها تلاش می‌کنند که در این محوطه رونق اقتصادی اتفاق بیفتد که با توسعه گردشگری ممکن است.