نقش «سینما» بر رویاهای فردایِ کودکان
*یلدا خاکباز
*تسهیلگر کودکان
به بهانه روز «سینما » یادم آمد چقدر رویاها و آرزوهای کودکانمان را فراموش کردهایم. اصلا هنوز رویا و آرزویی دارند؟ و به راستی رویای کودکان ِ امروز چه شکلی است؟ شاید قبل از آنکه جواب این پرسشها را بیابیم بهتر است از تاثیر سینما بر کودکان بیشتر بدانیم.
فیلم و سینما به عنوان یکی از مهمترین وسایل ارتباط جمعی در زندگی افراد، داد و ستدهای اجتماعی در ساختار زندگی انسانها، چگونگی برقراری ارتباطات درونگروهی و برونگروهی و حتی اندیشه هر فرد برای چگونه زیستن است. به طوری که میتوان ادعا داشت که اندیشهها، عقاید، نگرشها و در یک روند کلی، فلسفه زندگی انسانها با فیلم شکل میگیرد اصلاح یا تغییر و حتی ممکن است تخریب شود.
شدت تأثیر فیلمها از آن جهت است که برای کودک، فیلم چیزی جز واقعیت نیست. از نظر او آنچه میبیند جزئی از واقعیت است به خصوص هنگامی که محتوای فیلم و یا کارتنهای سریالی، برای کودک جذاب و دارای کشش باشد، مانند فیلمهایی که پر است از حرکات دفاعی یا ورزشهای رزمی. اینجاست که کودک غرق تماشای فیلم میشود و آنچنان در فضای قهرمانانِ مورد علاقهاش و حتی نوع لباس بازیگر متمرکز میشود که وجود خود را از یاد میبرد و همراه و همپای شخصیتهای فیلم، ایفای نقش میکند. شخصیت بازیگر را میپذیرد و چنان در قالب نقش فرو میرود که انگار هر اتفاقی برای بازیگر میافتد برای خود او روی داده است. بدین سبب همراه با بازیگر شاد یا غمگین، مضطرب و پریشان میشود و در حوادث میماند به نوعی خواستهها و رویاهایش را در شخصیتهای فیلم و درونمایه فیلمهایی که میبیند، جستوجو و تمرین میکند و با خیالپردازی برای به دست آوردن آرزوهایش خودش را در موقعیتی مشابه شبیهسازی میکند.
در واقع باید توجه داشت که شخصیت انسانها در دوره کودکی و نوجوانی شکل میگیرد و به دلیل تاثیر فیلمها بر این رده سنی به عنوان نسل ِ فردا ، تولیدات سینمای کودک و نوجوان بسیار حساس و مهم است. بنابراین فیلمسازان باید نگاه عمیقتر و دقت بیشتری به انتخاب موضوع برای ساخت فیلمهای کودکان و نوجوانان داشته باشند. چراکه این محتوا و موضوع فیلم است که مهارتِ جسارت ِ خواستن و به دست آوردن را در کودک و نوجوان تقویت میکند و او را در مسیر زندگی معناگرا و همراه میکند.
هرچند حال سینمای این روزهای ایران خیلی خوب نیست به ویژه که سینمای کودک و نوجوان هم گوشهگیر است و شهر همدان هم جدا از شرایط این دو سال اخیر به دلیل پاندمی کووید ۱۹ نتوانست فرصت میزبانی جشنواره کودک را به دست بیاورد اما امید که دوباره خندههای سرخوشانه کودکان را وقتی از سالنهای سینما بیرون میآیند دوباره شاهد باشیم.