*سعید بیات
آنچه برای یک سرزمین بسیار مهم است و باید در اولویتهای اول قرار گیرد، هویت یک سرزمین است، اینکه مردم یک سرزمین هویت ملی خود را عاشقانه دوست داشته باشند و از آن پاسداری کنند.
هویت یک سرزمین میتواند از طریق فرهنگ و هنرهای راستین یک سرزمین تقویت شود و برای نسلهای جدید به زیبایی هر چه تمامتر با ایجاد جذابیت، نهادینه شود.
ایران، سرزمینی است که به علت دارابودن فرهنگها و هنرهای بسیار زیبا میتوان از آن به عنوان یکی از بزرگترین سرزمینهای فرهنگی و هنری جهان نام برد؛ فرهنگ و هنری که ریشه در تاریخ کهن سرزمینمان دارد.
همه ما میدانیم این فرهنگ و هنر که میتواند هویت یک سرزمین را بسازد از طریق آموزشوپرورش، رسانه ملی، سینما ، تئاتر و مانند این قابل گسترش است .
اگر جامعه امروز ما با بحرانهای زیادی روبرو شده است؛ بحرانهایی از جمله بیاخلاقی، خشونت، افسردگی، خودکشی، نزاع خیابانی، جرم و جنایت، طلاق و ازدواجنکردن پدید آمده است، یکی از دلایل بسیار مهم آن نپرداختن به فرهنگ و هنر ایرانی به صورت گسترده است.
خیلی از سرزمینهای دیگر از طریق پرداختن به صورت جدی به فرهنگ و هنر سرزمینشان به موفقیتهای بزرگی دست یافتهاند .
کشوری مثل عربستان به تازگی متوجه آن شده است که درس موسیقی و سازشناسی را باید وارد مدارس خود کند و دانسته است که این اصلاحات در آموزشوپرورش خود چه تأثیر مثبتی بر نسلهای آینده عربستان خواهد گذاشت .
یا کشوری مثل آلمان که بعد از جنگ جهانی به شدت آسیب میبیند و میزان خشونت و بیاخلاقی و درگیری در بین مردمانش نگرانکننده میشود، از کمک های مالی آمریکا که برای ساخت کارخانجات و بازسازی آلمان بوده است، در جهت ایجاد زیرساختهای فرهنگی و هنری خود مثل ساخت سالنهای موسیقی و رقص و تئاتر و مانند این استفاده می کند و بعد از قطع شدن کمکهای مالی از سوی آمریکا توضیح میدهد که ساختن کارخانهها و ایجاد تکنولوژی، در زمانی که فرهنگ درستی وجود نداشته باشد، ایجاد بحران خواهد کرد .
اگر کودک، نوجوان، جوان ایرانی با موسیقیهای اصیل ایرانی با موسیقیهای اقوام بزرگ ایرانی، همینطور با پوششها و رقصها و آئین های راستین ایرانی، آشنا شود و در کنار آن در مدارس خود آموزش ببیند دیگر به سراغ ابتذال نخواهد رفت و به دنبال آن جامعه دچار بحرانهای بیشماری نمیشود .
ابتذال زمانی رشد میکند که بستر مناسبی در جامعه وجود نداشته باشد و این فرهنگ و هنر جایی برای ارائهشدن در سیستم آموزشیوپرورشی، رسانههای اصلی، سینما، تئاتر و … یک سرزمین نداشته باشد .
همینطور که میدانید سالهاست رسانههای ما سازها و نوازندگیهای هنرمندان اهل موسیقی را به نمایش نمیگذارند خیلی از مردم حتی اگر سازی را مشاهده کنند نام آن ساز را هم نمیدانند و یا موسیقی خوب را نمیتوانند تشخیص دهند. (غذای خوب اگر نباشد، غذای بد به راحتی جایگزین خواهد شد).
و همینطور آئینها و رقصهای اقوام بزرگ ایرانی در رسانهها و سیستمهای آموزشیوپرورشی جایگاهی ندارند !
کودک، نوجوان و جوان ایرانی در این شرایط پناه میبرد به صفحات مجازی و سایر شبکههای ماهوارهای و دچار یک بیهویتی خواهد شد .
اگر امروز جشنهایی مثل هالوین، ولنتاین و … جایگزین جشنهای بزرگ ایرانی مثل سپندارمذگان، مهرگان، سده و …میشود، پوششهای نامتعارف و بیهویت جایگزین پوششهای سراسر زیبای ایرانی میشود. موسیقیهای مبتذل و سطحی جایگزین موسیقیهای اصیل ایرانی میشود، غذاهای ناسالم جایگزین غذاهای اصیل ایرانی میشود، نمای شهری و معماری خانهها به صورت بیهویت و قارچگونه رشد میکنند و جایگزین نمای شهری با هویت و معماری ایرانی میشود و….. حاصل نپرداختن به فرهنگ و هنر ایرانی است که در نهایت هویت ایرانی را میسازد .
امیدواریم در آیندهای بسیار نزدیک شاهد اصلاحات بزرگی در آموزشوپرورش، رسانه ملی، سینما، تئاتر و …. سرزمین ایران باشیم تا فرهنگ و هویت ابران شکوهمند به صورت گسترده رشد کند .