حریم رودخانه گنجنامه را آزاد کنید
پروژه بازگشایی رودخانه گنجنامه در حد حرف باقی مانده است
خانجانی: به نظر می‌رسد شرکت آب‌منطقه‌ای خیلی دوست ندارد خودش را درگیر موضوع کند، هربار هم ما می‌پرسیم فقط می‌گویند پیگیریم و جواب روشنی به ما نمی‌دهند. مطمئن باشید من موضوع را رها نخواهم کرد اما پیگیری رسانه‌ها جنبه مطالبه‌گری دارد و تأثیر عملی آن بیشتر است.
همدان‌نامه: طبق تحقیقات «صاحب محمدیان منصور» عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا، ۱۲ هکتار از زمین‌های حریم رودخانه گنجنامه در تصرف باغ‌داران همدانی است. این پژوهشگر همدانی سال گذشته پیشنهاد آزادسازی حریم این رودخانه را به مسئولان داد و خود طراحی پروژه را به عهده گرفت و ابراز امیدواری کرد با آزادسازی حریم رودخانه گنجنامه، شهروندان همدانی طعم تفریح در حریم این رودخانه زیبا را بچشند. همان روزها «حسین خانجانی» دادستان همدان به همراه جمعی از مدیران همدانی از این رودخانه و وضعیتی که در آن گرفتار شده بازدید و اعلام کرد: «حریم و بستر رودخانه‌ها جزو انفال محسوب می‌شوند و نمی‌توان از آن‌ها استفاده شخصی کرد». در آن بازدید شرکت آب منطقه‌ای موظف به تهیه طرح مطالعاتی برای این پروژه و ارائه آن به شورای شهر شد و دادستان نیز قول برخورد جدی با باغ‌داران متصرف را داد. اما از آن زمان تاکنون هیچ اتفاق خاصی نیفتاده و همه چیز در حد حرف باقی مانده است. همدان‌نامه در پرونده ویژه این هفته خود، این موضوع را مورد بررسی قرار داده است.
*بازگشایی رودخانه گنجنامه؛ لنگ مطالعات
*دادستان: شرکت آب منطقه‌ای هنوز طرحی ارائه نداده است
*فاطمه کاظمی
*روزنامه‌نگار
آزادسازی حریم رودخانه گنجنامه به عنوان بخشی از حق عمومی شهروندان همدانی، عواید زیادی برای همدان و شهروندانش خواهد داشت. این مسیر می‌تواند بعد از آزادسازی به یک مسیر گردشگری برای گردشگران و مکانی برای تفریح همدانی‌ها تبدیل شود اما هنوز این اتفاق نیفتاده است. برخی باغ‌داران همدانی نیز با تجاوز به حریم این رودخانه زیبا، حق طبیعی شهروندان برای استفاده از این طبیعت زیبا را از آنان گرفته‌اند. انجام این پروژه دشوار اما بزرگ نیازمند ارائه مطالعات دقیق از سوی شرکت آب منطقه‌ای است که تا الان اتفاق نیفتاده است.
آب منطقه‌ای جواب روشنی نمی‌دهد
دادستان همدان که سال گذشته از رودخانه گنجنامه بازدید و بر بازگشایی آن تأکید کرد، همچنان پیگیر موضوع است و معتقد است حق مردم همدان باید به آن‌ها برگردد. «حسین خانجانی» در این‌باره به همدان‌نامه می‌گوید: در بازدیدی که از رودخانه گنجنامه داشتم، عمدا بر حضور خبرنگاران در آن بازدید تأکید کردم تا مسئولان شرکت آب منطقه‌ای بدانند که اصحاب رسانه پیگیر این کار هستند اما تاکنون طرحی به ما ارائه نشده است.
وی می‌افزاید: قرار بود تیم مطالعاتی طرح بازگشایی رودخانه گنجنامه طرح خود را به شرکت آب‌منطقه‌ای و شورای شهر ارائه دهد اما هیچ‌کدام هنوز هیچ طرحی به ما ارائه نداده‌اند، چندین‌بار تلفنی پیگیر موضوع شدم اما جوابی به من ندادند.
موضوع را رها نخواهم کرد
خانجانی از اصحاب رسانه می‌خواهد این موضوع را از مسئولان مطالبه کنند و توضیح می‌دهد: به نتیجه رساندن این موضوع کمی هزینه و درگیری دارد. شرکت آب منطقه‌ای موظف است حریم رودخانه را مشخص کند و بر طبق آن باغ‌داران موظف به عقب‌نشینی دیوارهای باغ‌هایشان شوند اما به نظر می‌رسد شرکت آب‌منطقه‌ای خیلی دوست ندارد خودش را درگیر موضوع کند، هربار هم ما می‌پرسیم فقط می‌گویند پیگیریم و جواب روشنی به ما نمی‌دهند. مطمئن باشید من موضوع را رها نخواهم کرد اما پیگیری رسانه‌ها جنبه مطالبه‌گری دارد و تأثیر عملی آن بیشتر است.
کار، کار پیچیده‌ای است
مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای استان اما معتقد است بازگشایی و آزادسازی حریم رودخانه‌ها یک کار پیچیده است و نیاز به اسناد و مدارک قوی دارد تا بر اساس آن اقدام شود. «منصور ستوده» توضیح می‌دهد: باید مشاور بگیریم و مشاور بر اساس نقشه سال ۱۳۴۷ و عکس‌های قدیمی مطالعات قدیمی انجام می‌دهد و بستر و حریم رودخانه را مشخص می‌کند. با این اقدام می‌توان به راحتی برای بازگشایی رودخانه اقدام و از نتایج این مطالعات در دستگاه قضایی به عنوان سند و مدرک استفاده کرد.
وی می‌افزاید: مشاور گرفته‌ایم و کار خود را آغاز کرده و به محض ارائه نتایج نهایی تحقیقات، آزادسازی مسیر رودخانه را آغاز خواهیم کرد و وقتی می‌گویم شما که پشتوانه قضایی و حمایت دادستان را دارید، باید زودتر این طرح را به نتیجه برسانید، تشریح می‌کند: روند این کار زمان‌بر است، مسیر این رودخانه باید نقشه‌برداری شود و برای این کار باید وارد باغ شهروندان شویم. گزارش اقدامات تا امروز را برای دادستان ارسال کرده‌ایم و امیدواریم هرچه زودتر بتوانیم آزادسازی مسیر رودخانه گنجنامه را آغاز کنیم.
همه چیز منوط به انجام مطالعات است
ستوده به آزادسازی مسیر رودخانه آبشینه نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: مطالعات رودخانه آبشینه از پایین‌دست سد اکباتان تا دو کیلومتر مسیر آبشینه به پایان رسیده و آزادسازی حریم این رودخانه آغاز شده است. وضعیت رودخانه چشمه‌قصابان نیز همین‌طور است. اگر مطالعات رودخانه گنجنامه هم به پایان برسد، کار آزادسازی را آغاز خواهم کرد.
به ستوده می‌گویم جای چند تابلو حاوی تعیین حریم رودخانه گنجنامه خالی است تا هر کسی نتواند به حریم رودخانه تجاوز کند و وی توضیح می‌دهد: نصب چنین تابلوهایی ضروری است و به محض انجام مطالعات هر رودخانه و تعیین حریم آن می‌توان این تابلوها را نصب کرد و پروژه میله‌گذاری را انجام داد که بر اساس آن مرز حریم رودخانه مشخص می‌شود و همه موظف به رعایت آن هستند اما در رودخانه گنجنامه همه چیز منوط به انجام مطالعات است.
رودخانه‌های همدان بستر فاضلاب شده‌اند
رئیس مرکز مطالعات شورای شهر معتقد است به گفته خیلی‌ها آزادسازی حریم رودخانه گنجنامه کار غیرممکنی است اما بالاخره باید انجام شود. «سعید شهابی‌نیا» می‌گوید: مطالعات پروژه باید انجام شود و شهرداری هم مطالعات خود را انجام دهد تا بتوان درباره آزادسازی حریم رودخانه گنجنامه تصمیم گرفت. رودخانه‌ها عامل سرزندگی شهر هستند و در خیلی از شهرها رودخانه‌ها از داخل شهر عبور می‌کنند و زیبایی خاصی به آن می‌دهند اما در همدان رودخانه‌ها به بستر عبور فاضلاب تبدیل شده‌اند. البته کار دشواری است اما بهسازی این رودخانه‌ها را در ذهن داریم اما درباره رودخانه گنجنامه شرایط متفاوت است. این رودخانه، یک ظرفیت گردشگری است و آزادسازی حریم آن کار بزرگی است.
تیم حقوقی شهرداری قوی عمل نکرده
وی معتقد است اما مطالعات، باید این پروژه را همه‌جانبه بررسی کند که آیا حق‌آبه این رودخانه پرداخت شده یا آیا زیست گونه‌های این رودخانه دچار مشکل نخواهد شد و مسائل دیگر. به شهابی می‌گویم نگاه شما علمی است اما حتی اگر هیچ اقدامی در این رودخانه انجام نشود، همین که حریم آن آزادسازی شود و به مردم برگردد، کافی است، حتما لازم نیست سنگفرش شود یا اتفاقات دیگری در آن بیفتد و وی توضیح می‌دهد: این اتفاق باید بیفتد چون حریم رودخانه متعلق به همه شهروندان است و نباید مورد تجاوز عده خاصی قرار بگیرد. اما من معتقدم تیم حقوقی شهرداری در سال‌های گذشته جدی عمل نکرده است و تیم قوی نبوده است.
رئیس مرکز مطالعات شورای شهر می‌گوید: شهرداری می‌تواند بعضی پرونده‌ها را به وکلای بخش خصوصی بسپارد تا کارها سریع‌تر پیش برود اما خب این اتفاق نیفتاده است. دلایل این موضوع باید مورد بررسی قرار بگیرد و من قول می‌دهم تا دو ماه آینده نتیجه را به رسانه‌ها اعلام کنم.
پیشنهاد باغ‌داران موافق
به نظر می‌رسد سخت‌ترین بخش ماجرا که شرکت آب‌منطقه‌ای و دستگاه قضایی در اجرا پروژه آزادسازی رودخانه گنجنامه با آن مواجه خواهند شد، مقاومت باغ‌دارانی است که طی سال‌ها حریم این رودخانه را به نام خود سند زده‌اند و قطعا به این راحتی‌ها تسلیم نخواهند شد. اما در این بین باغ‌دارانی هم هستند که از این پیشنهاد استقبال کرده‌اند و معتقدند اتفاقا اجرای این پروژه به رونق باغ‌های آن‌ها کمک خواهد کرد و پیشنهاداتی هم برای اجرای بهتر طرح دارند. «محمد برفی» کوهنورد و ورزشکار قدیمی همدانی یکی از این باغ‌داران است. وی می‌گوید: رودخانه گنجنامه متعلق به همه شهروندان است و برای آن حریم قانونی تعریف شده است. شرکت آب منطقه‌ای استان موظف است این حریم را تعیین و برای آن تابلو نصب کند. اما الان اگر کسی بخواهد در حریم رودخانه گنجنامه قدم بزند، این کار به راحتی میسر نیست چون طی سال‌ها حریم این رودخانه مورد تجاوز برخی قرار گرفته است.
برفی معتقد است: حریم این رودخانه باید به صورت قانونی تعریف شود و باغ‌داران هم موظف به رعایت این حریم هستند. با آزادسازی رودخانه گنجنامه می‌توان برای آن پروژه‌های گردشگری مانند مسیر دوچرخه‌سواری تعریف کرد و با یک سری اقدام کوچک و کم‌هزینه حریم این رودخانه را به فضایی دنج برای شهروندان تبدیل کرد تا با خیال آسوده در آن به تفریح بپردازند.
این شهروند همدانی می‌گوید: این به نفع باغ‌داران منطقه گنجنامه نیز هست چون تردد در آن به افزایش امنیت باغ‌ها کمک می‌کند و رونق آن‌ها را به دنبال خواهد داشت.