*رضوان سلماسی
*عضو سابق شورای شهر همدان
بیش از ۵ سال از شروع مطالعات طرح جامع شهر همدان می‌گذرد؛ طرحی که با گذشت این مدت‌زمان هنوز هم با چالش‌های مهمی دست به گریبان است. طرح جامعی که قرار است مشکلات شهری همدان را برطرف و یا حداقل کمتر کند به طوری‌که شهروندان همدانی با مشکلات کمتری در شهر مواجه باشند. در حقیقت تهیه دو طرح مهم «جامع» و «تفصیلی» برای هر شهر به منظور برنامه‌ریزی و مدیریت شهر تدوین و سپس تصویب می‌شود؛ برنامه‌ریزی‌های بلندمدتی برای نحوه استفاده از اراضی و منطقه‌بندی و پهنه‌بندی مربوط به حوزه‌های مسکونی در رابطه با ضوابط ارتفاعی و بلندمرتبه‌سازی و نیز حوزه‌های صنعتی، بازرگانی، اداری، کشاورزی، تأسیسات، تجهیزات و تسهیلات عمومی مناطق، نوسازی، بهسازی و اولویت‌ها و ضوابط و مقررات مربوط به کلیه موارد، همچنین ضوابط مربوط به حفظ بنا و نماهای تاریخی و مناظر طبیعی.
بنابراین مشاور چنین طرح‌هایی بهتر است از متخصصان بومی بوده که نسبت به شهر و مسائل آن اشراف کامل داشته باشد و در صورت غیربومی بودن لازم است بخش اعظم مطالعات بر اساس برنامه‌ریزی های میدانی و با کمک متخصصان بومی جلو برود.
مطالعات طرح جامع همدان بر عهده مشاور غیر بومی گذاشته شده است. متاسفانه برخی از پیشنهادهای ارائه‌شده توسط تیم مشاوره‌ای او در شورای پنجم و بررسی‌های آن‌ها به گونه‌ای بود که به نظر می‌رسید مطالعات منطبق بر مشاهدات میدانی نبوده و پیشنهادات قابلیت اجرایی خوبی در شهر نداشت .
در همان زمان بارها و بارها هم توسط شورا و هم شهرداری ایرادات طرح به صورت مکتوب و نیز شفاهی در جلسات حضوری به مشاور طرح و همچنین اداره‌کل راه و شهرسازی که متولی انتخاب مشاور طرح جامع است، اعلام شد. که متاسفانه مورد بهره‌برداری قرار نگرفت. ایراداتی در خصوص پهنه‌بندی‌ها، بلندمرتبه‌سازی، الحاقات شهر و …
متاسفانه برخلاف نیاز به تصویب طرح توسط شورا نظر شورا در جمع بندی نهایی گرفته نشد و طرح به شورای برنامه‌ریزی استان ارسال شد.
به نظر می‌رسد مجددا پیشنهاد تصویب طرح جامع توسط شورای ششم مطرح شده است. طرح جامع، آینده بلندمدت شهر را رقم خواهد زد. تصویب عجولانه طرح با توجه به اشکالات موجود میتواند مردم را در یک بازه زمانی طولانی مدت با مسائل جدی مواجه کند. با توجه به ایرادات اساسی موجود در طرح و الزام به انجام مطالعات جدی اعضای شورای فعلی در این رابطه برای ایجاد اشرافیت کامل به مطالعات طرح و تعیین ضرب‌العجل برای تصویب طرح میتواند برای شهر بسیار زیان آور باشد. رفع اشکالات طرح جامع باید به عنوان مطالبه مردمی به اطلاع نمایندگان مردم در شورا و نیز سایر متولیان و مدیران ارشد شهری متولی برسد تا شهر همدان به طرح جامعی با کمترین ایرادات برای بهره برداری شهروندان برسد.